काठ्माण्डौ, भोलिपल्ट कतै अफिस, मेलापात, खेतबारी जाने काम छैन वा जानु कतै पर्दैन भने अधिकांस मान्छेहरु अल्छी गर्ने र बेलुका समयमा नसुत्ने र बिहान पनि नियमित समयमा नउठ्ने गर्दै आएको देखिन्छ।त्यस्ता ब्यक्तिलाई समयमा सुत र उठ भनेर सुझाव दिइयो भने किन चाडै सुत्नु ? मध्यरातसम्म बसे भइहाल्छ नि । बिहानसम्म सुते भइहाल्छ? जस्ता प्रश्नहरु तेर्साएर कुतर्क गर्ने गर्दछन।
एक हिसाबले ठिकै लाग्छ, ‘दिउँसो काममा जानु छैन । रातभर जागे के फरक पर्छ ? टिभी हेर्दै, फेसबुक चलाउँदै मध्यरातसम्म बस्न सकिन्छ ।’तर, जसरी हाम्रो सुत्ने तालिका गडबड हुन्छ, स्वास्थ्य पनि गडबड हुन्छ । यसले हाम्रो नियमित सुत्ने तालिका लथालिंग बनाइदिन्छ । अन्य दिनमा हामी जसरी नियमित सुत्ने र उठ्ने तालिका पालना गर्थ्यौ, त्यो बिग्रिन्छ । र, यसको असर लामो समयसम्म रहिरहन्छ ।
तर, जब राती सुत्ने तालिका मिल्दैन, हाम्रो दैनिक दिनचर्या नै बिग्रिन्छ । न खाने समय मिल्छ, न काम गर्ने । यसरी जथाभावी खाने, बस्ने र काम गर्ने शैलीले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पर्न सक्छ।
के हुन्छ समस्या ?
चिकित्सकका अनुसार राती ढिलो सुत्ने व्यक्तिमा गलत खानपानको बानी बस्छ । त्यसले मोटोपन र मुटु रोगको समेत समस्या निम्त्याउँछ ।राती अबेरसम्म बस्ने । बिहानभर सुत्ने बानीले मधुमेहको जोखिम बढाइदिन्छ । टाइप २ मधुमेह, उच्च रक्तचाप जस्ता दीर्घ रोग लाग्ने संभावना अधिक हुन्छ ।
ग्लुकोजको स्तर गडबडी
सामान्यतया, शरीरमा ग्लूकोज राती न्युन स्तरमा रहने गर्छ । तर, ढिला गरी सुत्ने व्यक्तिहरु राती खानेकुरा, मदिरा, चिया, कफीको तलतल लाग्छ । केही न केही खान्छन् । यसरी खानाको कारण रगतमा ग्लुकोजको स्तर बढ्न पुग्छ । यसले टाइप २ मधुमेह हुने जोखिम बढ्छ ।
खानपानमा गडबडी
राती अबेरसम्म बस्ने । बिहान ढिलो उठ्ने । यसले खानपान शैली नराम्ररी प्रभावित हुन्छ । कतिबेला खाने भन्ने टुंगो हुँदैन । यसरी शरीरको आवश्यक्ता अनुरुप खानपान तालिका मिल्दैन । यसले शारीरिक कमजोरी र रोग निम्त्याउँछ ।
हर्मोनमा गडबडी
विहान अवेरसम्म सुत्नुको असर दिमाग तथा हर्मोनमा समेत पर्ने गर्छ । यसले चिन्ता र दुःखको भाव गराउँछ । यस्तै उनीहरुमा छटपटी र बेचैनी समेत पैदा हुन्छ ।
किन यस्तो हुन्छ ?
यसको कारण के हो भने मानव शरीरमा एउटा चक्र हुन्छ, जुन २४ घण्टाको एक च्रकमा चल्छ । यही जैविक घडीले शरीरका कार्य सम्पादनलाई नियमित र नियन्त्रित राख्छ ।कतिसम्म भने मानिसलाई कुन बेला खाने र कुन बेला सुत्नेसम्मको जानकारी पनि जैविक घडी अनुरुप नै हुन्छ । राती अबेर सुत्ने बानीले जैविक घडी अनुरुप शरीरको कार्य सम्पादन हुँदैन । त्यसले शरीरमा खराब असर पर्छ ।
