म्याग्दी : म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका–४ नारच्याङबाट अन्नपूर्ण प्रथम हिमालको आधार शिविर जोड्ने पदमार्ग निर्माण शुरु भएको छ । पर्यटन विभागले ठेक्कामार्फत अन्नपूर्ण, नीलगिरि र तिलिचो पिक हिमालको आधार शिविर जोड्ने पदमार्ग निर्माण शुरु गरेको हो । विभागका इञ्जीनियर सचिन्द्रदेव यादवले रु दुई करोड ५० लाखमा ठेक्का लिएको थानी–एनबी जेभीले पदमार्ग निर्माण शुरु गरेको बताउनुभयो ।
“पदमार्ग, पुल र पोर्टर सेल्टर (आश्रयस्थल) बनाउन लागिएको हो”, उहाँले भन्नुभयो, “आवश्यकताका आधारमा डिजाइनअनुसार ठेकेदारले तोकिएको परिणाममा पूर्वाधार बनाउने सम्झौता भएको छ ।” आगामी आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ मा पदमार्ग निर्माण सम्पन्न गर्ने लक्ष्य छ । विभिन्न ठाउँमा ढुङ्गाको सिँढी चिनेर, सोलिङ गरेर, माटो, पहाड काटेर, रेलिङ राखेर दुई मिटर फराकिलो पाँच किलोमिटरभन्दा बढी पदमार्ग बनाउने लक्ष्य छ । हुमखोला, फुतफुते झरना, भुसकेत र दुला भन्ने ठाउँमा भरिया तथा पर्यटक बस्न मिल्ने आश्रयस्थल बनाउन लागिएको छ ।
यसैगरी दुई ठाउँमा पुल निर्माण गर्ने योजना छ । पन्ध्र किलोमिटर दू्रीको विभिन्न ठाउँमा पदमार्ग बनाउने गरी ठेकेदारले काम गरिरहेको संरक्षण क्षेत्र व्यवस्थापन समिति नारच्याङका अध्यक्ष तेज गुरुङले बताउनुभयो । हिमाल आरोहण भएको ७० वर्षपछि आधार शिविर जोड्ने पदमार्ग निर्माण गर्न लागिएको हो । सन् १९५० को जुन ३ मा फ्रान्सेली नागरिक मौरिज हर्गोजले आठ हजार ९१ मिटर अग्लो अन्नपूर्ण प्रथम हिमालको चुचुरोमा पहिलोपटक पाइला टेक्नुभएको थियो । अन्नपूर्ण आठ हजार मिटरभन्दा अग्लो पहिलोपटक आरोहण भएको हिमाल हो ।
नारच्याङका अगुवाहरुले विसं २०६८ मा अन्नपूर्ण हिमाल र आधार शिविर म्याग्दीमा पर्ने तथ्यसहित मिस्ट्रीखोलाको किनारै–किनारै आधार शिविर जोड्ने पदमार्ग पहिचान गरेका थिए । पहिलो चरणमा मानिस मात्र हिँड्न मिल्ने पदमार्ग बनाइएको छ । अक्करे पहाड काटेर मानिस हिँड्ने बाटो बनाएको छ । कतिपय ठाउँमा काठमा टेकेर पहाड पार गर्नुपर्ने अवस्था छ । गाउँपालिकाले पदमार्गको नक्शा तयार पारेको छ । आधारभूतस्तरको पदमार्ग, झोलुङ्गेपुल, फड्के पुल, सिँढी निर्माण भएको छ । पदयात्रामा आउने पर्यटकका लागि सेल्टर निर्माण भएको छ । होटल तथा लज नभएकाले क्याम्पिङ पदयात्रा गर्नुपर्ने हुन्छ ।
नारच्याङबाट छोटेपा, हुमखोला, भुसकेत हुँदै तीन दिनमा आधार शिविर पुग्न सकिन्छ । हिमाल आरोहण मात्र नभएर झरना, ताल, हिमाल, वन्यजन्तु, वनस्पति पदमार्गको आकर्षण हो । फराकिलो फाँट भएकाले दुर्घटनाको कम जोखिम भएको अन्नपूर्ण आधार शिविरमा पुग्न सकिने यो पदमार्ग सबैभन्दा छोटो, रमणीय र सुरक्षित मानिएको छ ।
समुद्री सतहबाट चार हजार ५०० मिटर उचाइमा रहेको अन्नपूर्ण आधार शिविरको प्राकृतिक सौन्दर्ययुक्त दृश्य रमणीय र मनमोहक छ । पदयात्राका क्रममा हिमाल, अग्ला पहाडबाट खसेका झरना, हिमताल र विभिन्न वनस्पति, फूल, चराचुरुङ्गी, वन्यजन्तुको पनि अवलोकन गर्न सकिन्छ ।
पिप्ले सिँचाइ आयोजना निर्माण अन्तिम चरणमा
म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–३ पिप्लेमा सिँचाइ आयोजना निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ । खानेपानी, जलस्रोत तथा सिँचाइ डिभिजन कार्यालय म्याग्दीले उपभोक्ता समितिमार्फत सिँचाइ आयोजना निर्माण गर्न लागेको हो । गत आवमा मुहानमा पानी सङ्कलन गर्ने ट्याङ्की, नहर र पाइप लाइन निर्माण भएको आयोजनालाई यसपालि नहर बनाएर पूर्णता दिन लागिएको उपभोक्ता समितिका सदस्य मोहन कार्कीले बताउनुभयो ।
गत वर्ष रु २१ लाख खर्च भएको आयोजनाका लागि चालु आवमा रु २५ लाख विनियोजन भएको छ । यस वर्ष ४०० मिटर नहर निर्माण गर्ने सम्झौता भएकामा ३०० मिटरभन्दा बढी निर्माण गरिसकेको सदस्य कार्कीले बताउनुभयो । तीस सेन्टिमिटर उचाइ र ३० सेन्टिमिटर चौडाइ भएको पक्की नहर निर्माण गर्न लागिएको हो । गत वर्ष २८५ मिटर नहरसमेत निर्माण भएको थियो । आगामी असारमा सक्ने सम्झौता भए पनि स्थानीय उपभोक्ता र मजदुरको सक्रियताका कारण नहर निर्माणको काम धमाधम गरिएको सदस्य कार्कीले बताउनुभयो ।
आयोजना निर्माण भएपछि पिप्लेका करिब डेढ सय घरधुरी कृषकको ४०० रोपनी जग्गामा सिँचाइ सुविधा पुग्ने उपभोक्ता समितिले जनाएको छ । टाढाको मुहानबाट पाइपमा पानी ल्याउँदा लगानी बढी पर्ने र कच्ची नहरमा चुहावट हुने समस्या थियो । नयाँ सिँचाइ आयोजना निर्माण भएपछि सिँचाइ गर्न सहज र कृषि उत्पादन बढाउन सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।