भेरी नगरपालिका–१ कालेगाउँका धनबहादुर खत्रीले बिहानै आफूभन्दा बढी तौलको काँक्राहरु डोकोमा बोकेर ल्याउने गर्नुहुन्छ । बिहानै ५ बजे सदरमुकाम खलङ्गामा पुगे पनि उहाँले ल्याएका काँक्रा प्रतिकिलो रु २० मा पनि बिक्री नहुँदा आफू मर्कामा परेको खत्रीको भनाइ छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “म ५० केजीको छु, तर मैले बोकेको यो डोकोभरिका काँक्राहरु ५५ केजी छन् । यति दुःख गरेर बिहानै खाली पेट सदरमुकाम ल्याएर आउँदा पनि रु २० मा बिक्री हुँदैन ? अब घरमा लगेर भैँसीलाई खुवाउनुपर्ला ।”
यहाँ काँक्रा मात्र होइन, फर्सी र सिमीको मूल्यमा पनि अहिले भारी गिरावट आएको छ । भेरी नगरपालिका–५ बाट दैनिक बोकेर तरकारी सदरमुकाम ल्याउने गीता घर्तीको पीडा पनि कम छैन । उहाँ भन्नुहुन्छ, “तरकारी टन्नै फलेको छ । बजारसम्म लिने सवारी साधन बन्द गरिएको छ । बोकेर ल्याएको तरकारीले मूल्य पाउनै छोड्यो ।” लकडाउन नभएको समयमा कालेगाउँ, मटेला र इवरमा फलाएको तरकारी रुकुमपश्चिम चौरजहारी, सल्यानको सल्लीबजारसम्म ल्याएर बिक्री गरिँदै आएको घर्तीले बताउनुभयो ।
जिल्लाको आन्तरिक बजार रिम्ना, कालीमटी, फेरा र छेडामा लगेर समेत बिक्री गरिँदै आएको कृषक बताउँछन् । अहिले बजार सुनसान छन्, कहाँ लगेर बिक्री गर्नेु ? कालेगाउँका कृषक दलबहादुर खत्रीले प्रश्न गर्नुभयो । “बोक्ने तागत भएकाहरु डोकोमा बोकेर बिक्री गर्छन्”, उहाँ भन्नुहुन्छ, “नसक्नेले घरमै गाई, भैँसी र गोरुलाई खुवाउने काम भएको छ ।” सदरमुकाममा अधिकांश तरकारी पसलहरु बन्द भएकाले तरकारी खपत हुन छाडेको छ ।
लकडाउनभन्दा अघि प्रतिकेजी रु १०० मा बिक्री भइरहेको सिमी अहिले रु ४० मा बिक्री भइरहेको छ । त्यस्तै प्रतिकिलो रु १०० मा बिक्री हुने बन्दा अहिले रु २० मा बिक्री भइरहेको छ । प्रतिकेजी रु ४० मा बिक्री हुने आलू अहिले रु ८० मा समेत नपाउने गरेको छ । आलुको मात्र भारी मूल्यवृद्धि भएको छ भने अन्य तरकारीको मूल्यमा भारी गिरावट आएको छ ।
जिल्लाको जुनिचाँदे गाउँपालिका, कुशे गाउँपालिकाको पाँचकटियामा उत्पादन भएको आलु सदरमुकामसम्म ल्याउन नसक्दा बाहिर जिल्लाबाट आएको आलुको मूल्य आकासिएको हो । दैलेखबाट आएको आलु अत्यधिक महङ्गोमा बिक्री भए पनि सो समेत नपाउने अवस्था रहेको व्यापारी बताउँछन् । सदरमुकाममा अधिकांश मानिस लकडाउनका कारण गाउँगाउँमा पुगेका छन् । सदरमुकाम आएर व्यापार गर्नेहरु सबै गाउँतिर गएका कारण सदरमुकाम थप सुनसान भएको हो । भेरी नगरपालिकाले सबै वडामा पकेट क्षेत्र घोषण गरेर कृषकलाई उन्नतजातको बीउ वितरणसँगै प्राविधिक सहयोग गरेपछि उत्पादनमा भारी सफलता पाएका कृषक आफूले उत्पादन गरेको तरकारीले बजार नपाउँदा हैरान भएको बताउँछन् ।
लकडाउन नहुँदा यहाँका तरकारी नेपालगञ्ज, सुर्खेतका मण्डीसम्म लगेर बिक्री हुने गरेको थियो । जाजरकोटको तरकारी भन्नबित्तिकै सहज रुपमा बिक्री हुने गरेको कृषकको भनाइ छ ।
जाजरकोटको सबै तरकारी कुशे लद्यु घरेलु उद्योगले जम्मा गरेर जिल्ला बाहिर तथा जिल्लाभित्रै बिक्रीका लागि लैजाने गरेका भए पनि लकडाउनका कारण अहिले सो काम ठप्प हुँदा थप समस्या भएको हो ।
त्यस्तै घरघरमा दूध बिक्रीका लागि ल्याउन थालिएको छ । दूध डेरीमा गएर दूध ल्याउनेका सङ्ख्य कम भएपछि अहिले घरघरमा दूध बिक्रीका लागि ल्याउन थालेको भेरी नगरपालिका–२ बाहुनथानका कमल खत्रीले जानकारी दिनुभयो । दहीसमेत सोही तरिकाले बिक्री गरिरहेको उहाँको भनाइ छ ।